اعتیاد از نوع قرن بیست و یکم؛ وبلاگ گردی به جای خیابان گردی
این www همه دنیا وعادتهای چند صد ساله بشر را بر هم زده است. از شیوه خرید از سوپر محله تا تغییرات قیمت بازار بورس همه و همه تحت تاثیر این پدیده مدرن قرار گرفته است. جوانان، نیازها و رفتارهای آنان هم از این تغییرات بی نصیب نمانده است. وجود اینترنت و امکانات پیشرفته آن تغییرات بسیار چشم گیری در عادتهای جوانان امروز به وجود آورده است.جوان امروز هم مانند جوانان نسل گذشته تشنه دانش،اطلاعات بیشتر و اتباطات گسترده تر است، اما شیوه متفاوتی برای کسب اطلاعات و ایجاد ارتباطات انتخاب کرده است. این نسل ترجیح می دهد به جای خواندن کتاب و نشریات از روشهای مدرن برای یادگیری استفاده کند. آنها حتی برخلاف جوانان دهه 60 و 70 به جای خیابانگردی و تجمع در پارکها ترجیح می دهند وبلاگ گردی کنند.اصطلاح وبلاگ گردی برای جوانان اینترنت باز اصطلاحی آشناست. اما معنی واقعی و درست وبلاگ چیست؟زهرا هادی ،کارشناس برنامه نویسی در پاسخ به این سوال می گوید:وبلاگها صفحات وبی هستند که بطور متناوب به روز می شوند و مطلبی که از همه جدید تر است بالاتر از مطالب قبلی قرار می گیرد. بعضی از وبلاگها فقط شامل تیتر و لینک هستند وبعضی از آنها مانند روزنامه ها هستند و ستونهای خبر، تحلیل ونظرات بازدید کنندگان را در خود جای داده اند، بعضی از آنها شخصی هستند و نویسنده مطالب و خاطرات خود را در وبلاگش می نویسد.وی در ادامه با اشاره به تفاوتهای وب سایت و وبلاگ می گوید: وبلاگ احتیاجی به یک وب مستر سنتی که از آن نگهداری کند ندارد. شما می توانید از هر نوع کامپیوتری برای ارایه مطالب در وبلاگ استفاده کنید و احتیاجی به کدنویسی ندارید.
مهندس هادی می گوید:خوانندگان مطالب شما می توانند در وبلاگ عضو شوند و مطالب تان را از طریق ایمیل دریافت کنند .همین طور می توانند نظراتشان را برایتان بنویسند. در یک وبلاگ می توانید موضوعی را به بحث گذاشته و از نظرات و اطلاعات سایرین استفاده کنید.پرشین بلاگ، تنها سرویس دهنده وبلاگهای فارسی در تعریف وبلاگ می نویسد: وبلاگ محیطی است که به شما امکان انتشار ایده ها ،افکار و دیدگاههای خود، همانند یک روزنامه نگار را می دهد. احتیاجی نیست که یک مقاله یا داستان طولانی بنویسید، بلکه یک وبلاگ نویس ذهنیات خود پیرامون مسایل مورد علاقه اش را ارایه می کند، بدون اینکه این ایده ها بطور کامل بررسی شده باشند یا از لحاظ دستوری و زیبایی جمله در حد عالی باشند.
پرشین بلاگ در ادامه تاکید می کند، عاملی که باعث محبوبیت و رشد سریع پدیده وبلاگ در میان کاربران شده است، راحتی استفاده از این ابزار است.به عقیده برخی جامعه شناسان ،علت دیگر محبوبیت وبلاگها این است که جوانان معمولا ترجیح می دهند آموزش و مهارتهای جدید را از راههای غیرسنتی به دست بیاورند و انجمنهای گفتگو و وبلاگها(با امکان درج نظرات خوانندگان)، محیط مناسبی برای پاسخگویی به این نیاز است.گفت وشنود یکی از نیازهای اصلی جوانان است و در دنیایی که فشار دادن یک دکمه دو سوی کره زمین را به هم وصل می کند، آنها در استفاده از این امکانات پیشگام هستند.دکتر محمدعلی الستی، جامعه شناس و استاد دانشگاه درباره علت گرایش شدید جوانان به وبلاگ نویسی و تبادل نظر در وبلاگها می گوید:یکی از دلایل استقبال جوانان ایرانی از وبلاگها ،محدودیت در ابراز عقیده به شیوه سنتی، وجود ملاحظات و قید و بندهای متعدد در اظهار نظر است.فرزندان ما در دوران کودکی وجوانی فرصت اظهار نظر وابراز عقیده نداشته اند و همیشه به بهانه غیر اخلاقی بودن، مغایرت با آداب معاشرت وعواقب پس از ابراز عقیده ،بچه ها را وادار به خود سانسوری کرده اند.این جامعه شناس معتقداست: نیاز جوانان به اظهار نظر یک نیاز تاریخی است و می بینیم که هر وقت فرصتی پیداشده این عقده وگره ناگشوده سرباز می کند.وی نوشتن بر روی دیوارها، باجه های تلفن ودستشوی ها را نمونه هایی از این عقده گشایی دانسته و می افزاید: حالا امکانات ارتباطی مدرن نظیر چت ، وبلاگ و ...یک مجرای جدید برای پاسخ به نیازی است که مدتها بدون پاسخ مانده است.در وبلاگها هر کس بدون آنکه شناخته شود،می تواند پیام بدهد واحساس خود را منتقل کند.دکتر الستی می گوید:کودکان و جوانان ما ارتباطات درست و موثری با والدین و مربیان خود ندارند، در نتیجه نیازهای ارتباطی خود را در جمع دوستان برطرف می کنند واین نوع ارتباط هم به دلیل توسعه یافته نبودن دارای ضعفهایی است که آن را به ضد ارتباط تبدیل می کند. دکتر الستی می گوید :وبلاگها به شکل صوری وغیر واقعی نیازهای جوانان را برطرف می کنند.ه گفته وی چت ووبلاگ دریچه ای برای جبران ضعفهای ارتباطی افراد است ونیاز تاریخی جامعه به ابراز عقیده را پاسخ می دهد.
این استاد دانشگاه درباره دور شدن وبلاگها از مسایل سیاسی می گوید:پشت سیاست ،اقتصاد وفرهنگ است .شرایط اقتصادی هر روز بحرانی تر می شود واز سوی دیگر عناصر فرهنگی که ما به جوان ارایه می دهیم ،پاسخگوی نیازها ی او نیست ،در نتیجه جوان از سیاست گریزان شده است.تعداد جوانانی که وقت خود را با وبگردی پر می کنند ،هر روز بیشتر می شود و در نتیجه مطالبی که در وبلاگها ارایه می شوند ،متنوع تر و جوان پسند تر می شود .
سادگی و راحتی کار با وبلاگها مضراتی هم به دنبال دارد.گاهی مطالب وبلاگها وموضوعات انجمنهای گفتگو به قدری سطحی است
که حتی برای وبگردهای بیکار هم جذابیتی ندارد .بسیاری از مطالب دهها بازدید کننده دارند اما هیچ کس اظهار نظری درباره آنها نکرده است .سارا دختر 17 ساله ای که از خوانندگان پر وپا قرص وبلاگهای فارسی زبان است ،می گوید: من چیزهای زیادی از وبلاگها یاد گرفته ام. حتی برای تحقیق درسی ام از راهنمایی ها و نظرات دوستان ایترنتی ام استفاده کرده ام، اما بعضی وقتها حرفهایی در وبلاگها نوشته می شود یا درباره مطالبی نظر خواهی می کنند که شرم آور است.زهرا هادی نیز می گوید:بعضی ها با سانسور در وبلاگها مخالف هستند. اما من فکر می کنم که سانسور باید باشد. چون هر کس می تواند، هر چیزی که دلش خواست بنویسد. مثلا چند وقت پیش یک نفر در وبلاگش در باره تاریخچه فحش های ایرانی مطلب نوشته بود و بازدید کنندگان هم جوابهای بدتری داده بودند. به گفته وی ،در برخی وبلاگها موضوعی به بحث گذاشته می شود اما اطلاعات افراد به قدری کم است که بحث به نتیجه مطلوبی نمی رسد و عملا کاربرد مفیدی ندارد.چت و وبلاگ نویسی در بهترین حالت و مفید ترین شکل خود، باز هم ارتباطی ناقص، محدود و ناپایدار است که ممکن است به دورشدن افراد ازجامعه و از دست رفتن ارتباطات موثر اجتماعی منجر شود.
در هر حال ،وبلاگها راه پر فراز ونشیب خود را طی می کنند و عملا هیچ فرد یا نهادی نمی تواند در حرکت آنها خللی ایجاد کند.شاید بهتر باشد به جای راه حلهای بی فایده و مقطعی نظیر فیلترینگ به راه حلهای اصولی وپایدار بیاندیشیم .